Éacht stairiúil Naomh Máirtín

Tá súil anois ag curaidh nua Laighean ar áit i gcluiche ceannais na gclubanna

Barry O’Connor. Grianghraf: Inpho/Lorraine O’Sullivan
Barry O’Connor. Grianghraf: Inpho/Lorraine O’Sullivan

Breis is 17,000 ciliméadar atá aerfort Sydney na hAstráile ó chlubtheach CLG Naomh Máirtín i Loch Garman. Ach b’fhiú go mór an turas abhaile a rinne Barry O’Connor nuair a rinne sé éacht leis an bhfoireann i bPáirc an Chrócaigh deich lá ó shin. Bua stairiúil le haon chúilín amháin a bhí ag Naomh Máirtín in aghaidh Sheamróga Bhaile Héil as Cill Chainnigh le Craobh Laighean a bhuachan den chéad uair riamh. Chuaigh Barry O’Connor go dtí an Astráil in 2019 chun an pheil Astrálach a imirt. Cé nach bhfuil sé ag imirt go gairmiúil ansin a thuilleadh, tá sé ag cur faoi sa tír le tamall anuas. Ach tháinig sé abhaile chun imirt le Naomh Máirtín ag deireadh an tsamhraidh anuraidh agus arís i mbliana.

Craobh Laighean: Rory O'Connor ó Naomh Máirtín  le linn an chluiche.
Grianghraf: Inpho/James Lawlor
Craobh Laighean: Rory O'Connor ó Naomh Máirtín le linn an chluiche. Grianghraf: Inpho/James Lawlor

Cúis bhróid d’iar-imreoirí agus do lucht leanúna an chlub a bhí i láthair i bPáirc an Chrócaigh a bheith ag breathnú ar a gcuid laochra ag siúl suas céimeanna Ardán Uí Ógáin le Corn Uí Néill a ardú den chéad uair riamh. Bhí ábhar dóchais ag an gclub agus craobh shinsir iomána an chontae buaite acu den dara bliain as a chéile. Ina cheann sin, tá teideal idirmheánach peile an chontae tugtha leo i mbliana. D’imir O’Connor le peileadóirí chomh maith le hiománaithe an chlub. Mac is ea Barry leis an iar-iománaí idirchontae George O’Connor, a bhuaigh Craobh na hÉireann le Loch Garman sa bhliain 1996.

Bhí Seamróga Bhaile Héil sa tóir ar an tríú craobh déag i gCúige Laighean.

Ba léir gur sheas an taithí idirchontae a bhí ag na deartháireacha Jack agus Rory O’Connor (col ceathracha do Barry) agus bhí ról lárnach acu in aghaidh Bhaile Héil ar an 6 Nollaig. Bhí sár-chluiche ag Jack O’Connor a d’aimsigh sé chúilín ón imirt agus bronnadh gradam laoch na himeartha air. Aon phointe dhéag a fuair a dheartháir Rory, trí chúilín ón imirt agus ocht gcinn ó phocanna saora. Ní raibh an t-imreoir idirchontae Adrian Mullen ar fáil do na Seamróga de bharr gortaithe. Bhris sé a ordóg níos túisce sa bhfeachtas.

Bhí Seamróga Bhaile Héil sa tóir ar an tríú craobh déag i gCúige Laighean. Níor bualadh iad i gcomórtas Laighean ó chaill siad in aghaidh an Abhalloirt - An Bealach in 2012. Cúig chluiche dhéag as a chéile a bhí buaite acu roimhe sin. Cúig Chraobh an Chontae a bhí buaite ag Naomh Máirtín i stair an chlub. Is iomaí casadh a bhí ag Naomh Máirtín agus iad sa tóir ar Chraobh Laighean den chéad uair. Bhuail an dá fhoireann le chéile in 2019 agus bhí an lá leis na Seamróga – cúig chúilín déag a bhí idir na foirne. An scór deiridh ná 5-19 in aghaidh 1-16. Deich mbliana roimhe sin in 1999, bhuail Naomh Máirtín Cill Mheasáin, curaithe na Mí, i gcluiche ceathrú ceannais Laighean ach chaill siad an cluiche leathcheannais in aghaidh Bhaile an Chaisleáin as Laois.

Scóráil Eoin Cody cúl do Sheamróga Baile Héil. Grianghraf: Inpho/James Lawlor
Scóráil Eoin Cody cúl do Sheamróga Baile Héil. Grianghraf: Inpho/James Lawlor

Chuir Seamróga Bhaile Héil tús láidir leis an gcluiche. D’aimsigh Eoin Cody an chéad chúl d’fhoireann Chill Chainnigh. Bhí 1-4 aimsithe ag na Seamróga gan ach naoi nóiméad caite. Idir ocht nóiméad déag a bheith caite agus leath ama - a bhuí le pocanna saora Rory O’Connor - d’éirigh le Naomh Máirtín seacht gcúilín a aimsiú le linn na tréimhse sin agus ní bhfuair Baile Héil ach cúl amháin. Ag leath ama, ba iad Naomh Máirtín a bhí chun cinn le cúilín amháin idir na foirne. 0-11 a bhí ag Naomh Máirtín agus 1-7 a bhí ag na Seamróga.

Idir an 37ú agus an 40ú nóiméad, d’éirigh le Baile Héil 1-3 a aimsiú gan ach 0-1 faighte ag Naomh Máirtín. Chuir cúl Niall Shorthall na Seamróga 2-10 in aghaidh 0-15 chun cinn. Ach tháinig freagraí ó Jack O’Connor, Michael Coleman agus Rory O’Connor. Ba dheacair na foirne a scarúint óna chéile agus sa chúig nóiméad déag dheireanacha, bhí siad ar comhscór cúig huaire… Bhí an chuma ar an scéal go mb’fhéidir go dteastódh am breise.

Ach léirigh an t-ionadaí Ben Stafford a chumas agus a chrógacht nuair a d’aimsigh sé an cúilín buacach tar éis 63 nóiméad. Dúirt bainisteoir Naomh Máirtín, Daithí Hayes, nach raibh iontas ar bith air gur aimsigh Stafford an cúilín deaslámhach sin i bhfad amach ón gcúl. Dúirt sé go gcuirtear buicéad lán le sliotair amach ar an taobh líne roimh thús na traenála. Is minic a thapaíonn Ben Stafford agus neart imreoirí eile an deis le cúilíní a aimsiú ó uillinneacha éagsúla. Cleachtadh a dhéanann máistreacht is cosúil agus cabhraíonn sciorta den ádh chomh maith céanna.

Tabharfaidh Naomh Máirtín aghaidh ar sheaimpíní Phórt Láirge agus curaidh na Mumhan, Baile Gunnair, i gcluiche leathcheannais na hÉireann ar an Domhnach i Staid Semple. Tá áit luachmhar i gCraobh na hÉireann le baint amach agus coimhlint chrua, ghéar, dhothuartha romhainn.